En tóch drukken ze op die verboden cancel-quit-emergency-stopknop

Geen moment hoeven we te twijfelen dat we in een gele machine zitten, want zover het oog reikt zien we gele buizen, gele kratjes, gele stellages én drie in gele pakjes gehulde spelers. Als onderdelen van de gele graafmachine hebben deze drie allemaal een vastomlijnde taak, waar ze zich vol enthousiasme op storten. Ook het publiek krijgt een rol: af en toe is er een tegengewicht nodig om te voorkomen dat de machine omvalt. En wat is nou een ‘kontragewicht’ zonder kont? Steeds weer schuiven de kijkers – kind en volwassen – op hun billen, van links naar rechts, van voor naar achter. Hilariteit alom.

Paniek maakt zich meester van het werklustige trio als een van hen een onderdeel vernielt. De arbeider die het werktuig bedient – van wie we alleen op de achterwand een reusachtige behelmde schaduw zien – zegt dat het apparaat versleten is en rijp voor de schroothoop.

In een poging de machine te behoeden voor dit droevige lot doen de machineonderdelen het ondenkbare: ze drukken op de cancel-quit-emergency-stopknop. En dat terwijl ze net omstandig hadden uitgelegd dat aanraken daarvan volstrekt verboden is.

Niet geel, maar rood
Als er na deze interventie een vervangend onderdeel wordt geleverd is dat wel even slikken, want de nieuwe component is niet geel, maar rood. Bovendien houdt de nieuwkomer er heel andere ideeën op na over zaken als regelmaat, taakverdeling en functieopvatting.

Waarom zou je, bijvoorbeeld, altijd maar een graafmachine zijn, als je ook een vliegmachine zou kunnen zijn? Of een dansmachine? Dat levert aanvankelijk natuurlijk problemen op. Maar uiteindelijk komt de machine veelkeuriger en veelzijdiger uit de strijd.

De Grote Gele Graafmachine is een coproductie van het Sittardse gezelschap Het Laagland en Sally Dansgezelschap Maastricht. Schrijver en regisseur Lennart Monaster en choreograaf Stefan Ernst lieten zich inspireren door de universele fascinatie van kleuters (m/v) voor hijskranen en graafmachines.

Aanstekelijk trio
Monaster werkte in zijn tekst het spanningsveld tussen strikte regelzucht en vrolijke anarchie uit, op een manier die goed te volgen is voor het beoogde 4+-publiek, maar die tegelijkertijd voor alle leeftijden wel amusant is.

Ernst sluit daarbij aan met een heldere choreografie die machinale motoriek voorschrijft, terwijl elk personage daarin toch een eigen stijl meekrijgt. Acteur Rutger Remkes en dansers Giorgio Lepelblad en Thirza Riphagen zijn goed op elkaar ingespeeld en vormen een aanstekelijk geel trio.

De show wordt echter gestolen door Jennifer Muntslag, die als het rode reserveonderdeel de zaal eerst op zijn kop mag zetten voordat de machine op zijn pootjes terecht kan komen.